Miếng thịt trâu khô đen đủi, khô khốc tưởng nhám xàm nhưng càng nhai càng dễ cảm nhận mùi thơm, cay, chua, mặn, ngọt cùng hương vị hoang dã núi rừng.

Thịt trâu gác bếp là đặc sản của đồng bào vùng cao; được làm từ vế bắp dày, ngọt thịt của những chú trâu bò thả rong trên các vùng núi đồi Tây Bắc.

Đối với người dân nơi đây, trâu là con vật quý nên ít khi họ làm thịt con vật để chè chén. Chỉ khi chúng trở nên già nua mất sức lao động hoặc chết vì rét đậm thì người ta mới ngả thịt, làm khô ăn dần hoặc dùng trong bữa tiệc quan trọng như hội hè, lễ tết.

Để làm thịt trâu khô, người làm thường lựa phần bắp thịt đều, đẹp rồi lọc bỏ gân, thái miếng dài 15cm, rộng 7-8cm, dày khoảng 2-3 cm, rồi đem ướp gia vị. Đây đúng là món quà tết ý nghĩa tuyệt vời.

Ngoài việc chọn được miếng thịt ngon, gia vị và cách ướp đóng vai trò quan trọng quyết định hương vị độc đáo của món ăn. Điều đặc biệt, gia vị ướp thịt tuyệt nhiên không sử dụng chất bảo quản mà chỉ tận dụng nguyên liệu tự nhiên như: Muối, đường, mỳ chính, ớt, sả, tỏi, gừng, mắc khén (loại gia vị chỉ có ở vùng núi). Tất cả được đem giã nhỏ, trộn đều rồi ướp với thịt trong khoảng 2 - 3 tiếng cho ngấm.

Ướp xong, tảng thịt treo trên bếp lửa, nhờ làn khói bếp len lỏi, dần xông vào thớ thịt cho đến khi chúng trở nên khô cứng.

Thịt trâu gác bếp thành phẩm mùi khói vẫn còn nguyên song vô cùng hấp dẫn chứ không mang lại cảm giác khó chịu, ngạt thở. Miếng thịt đạt chuẩn khi bên ngoài khô đen, nhưng trong vẫn giữ nguyên được màu hồng nhạt tự nhiên, khi ăn có vị thơm ngọt, cay cay.

Khi thưởng thức, người ta có thể thưởng thức trực tiếp miếng thịt trâu đen đủi, khô khốc tưởng nhám xàm nhưng càng nhai càng thơm, cay, chua, mặn, ngọt đằm thắm miệng lưỡi ngào ngạt hương vị hoang dã núi rừng.

Nếu sẵn lửa, đưa miếng thịt trâu lên hơ nóng hoặc đồ khoảng một tiếng cho mềm, nhâm nhi ly rượu sẽ dễ dàng cảm nhận vị ngọt cay của thịt, vị nồng của rượu tuyệt ngon.